JanGeert’s column gaat dit keer over een mogelijke dialoog die op komst is, tegenvoorstellen vanuit de oppositie en de hoop elkaar ergens onderweg tegen te komen.
Kompas van de coalitie
Politiek bedrijven is een kwestie van visie en idealen, verbinding zoeken en kansen grijpen.
Coalitievorming loopt precies langs dat pad. Na de raadsverkiezingen in maart nam de winnaar, STIP,
het voortouw en betrekkelijk snel rolde uit de informatie een voorkeurscoalitie. Voorkeur voor de
deelnemers eraan, natuurlijk, want de resterende partijen werden zo veroordeeld tot de oppositie.
Eind mei kwam het onderhandelingsresultaat van de coalitiepartijen STIP, D66, GroenLinks,
ChristenUnie en PvdA naar buiten: “Samen werken aan Delft”. Onderhandelen is misschien een groot
woord. Er was vanaf het begin een groot gevoel van samenhorigheid en gelijkgestemdheid.
Natuurlijk is er onder leiding van formateur Huri Sahin gediscussieerd, maar de koers, het kompas,
lag al snel voor alle deelnemers in de juiste richting.
Tegenplan van de oppositie
De oppositie, naar hun gevoel verstoken van enige informatie, zag ook een kans. Gezamenlijk stelde
men een tegenplan op: “De Delftenaar centraal, 5 punten plan oppositie”. Op zich een slimme zet om
een verenigde oppositie uit te stralen en een manier om van meet af aan constructieve oppositie te
voeren. Jammer alleen dat het plan plompverloren tijdens het debat over het coalitieakkoord in de
raad gedumpt werd. De avond ervoor bij de bespreking van de Kaderbrief had dat natuurlijk ook
gekund, wellicht zelfs gemoeten. Want in die kaderbrief zouden optimistisch gezien voorstellen een
plaats kunnen krijgen. Politiek bedrijven is immers ook elkaar overtuigen.
Hoe verenigd de oppositie nu feitelijk is, blijft de vraag. Het debat in de raad van 15 juni leverde een
waaier van oppositionele opmerkingen en standpunten op. Hart voor Delft voelt zich zozeer miskend,
dat ze nu al overleg met de coalitie volstrekt afwijst. Toch raar dat ze dan toch een op positief
kritische toon geschreven oppositieplan onderschrijven. Verder was Volt ingenomen met een reeks
voorstellen en denkrichtingen in het coalitieakkoord. Maar goed, even afwachten of de
zelfbenoemde oppositieleider, Dimitri van Rijn van de VVD, de rijen gesloten weet te houden.
Oppositie en de aanknopingspunten voor de coalitie: Dialoog op komst?
Snel beschouwd biedt het plan van de oppositie veel aanknopingspunten voor de coalitie. Sterker, je
kan het 5 puntenplan ook zien als het eerste tegenbod vanuit de oppositie in het debat dat de
coalitie juist zo graag wilde starten met het akkoord op hoofdlijnen op tafel. Op hoofdlijnen wil namelijk zeggen dat er nog veel details nader vastgelegd moeten worden. De coalitiepartijen wensen dit heel nadrukkelijk in samenspraak met de gehele raad te doen. Dat deel van de boodschap bij de presentatie van het akkoord op 25 mei is door de oppositie niet of te weinig opgepikt.
Openbaarheid van het proces
In het debat op 15 juni stelden de oppositiepartijen ook het proces ter discussie. Terecht, zeker
achteraf bezien, hekelden ze het gebrek aan openbaar debat aan het begin van zowel de informatie
als de formatie. Dergelijke besprekingen hadden veel duidelijkheid over de werkwijze en de keuzes
kunnen bieden. Nu bleef het voor de buitenwacht te impliciet wat er speelde. Maar niemand van de
oppositie had ook om een dergelijk debat gevraagd. Nu, achteraf, bracht de samenwerkende
oppositie een prima procedurevoorstel op. Ook dat kwam helaas pas na de Raadsvergadering
beschikbaar. Jammer, want zo verviel de oppositie in dezelfde fout als die ze de coalitiepartijen
verwijten.