Opgeruimd

Het thema afval domineerde de raadsvergadering van afgelopen donderdag 4 maart. Vuile grond op de bouwplaatsen van Nieuw Delft, het ophalen van grofvuil en de toekomstige verwerking van het huisafval. Het kwam allemaal langs op de raadsagenda. Aan de hoge kosten voor het afvoeren van de met PFAS besmeurde grond maakte de raad uiteindelijk niet al te veel woorden vuil. Het collegevoorstel kwam ongeschonden door de stemming in de raad.

Bezuinigen op de vuilinzameling

Bij het ophalen van het grofvuil lagen de kaarten anders. In november had de meerderheid van de raad ingestemd met bezuinigingen op de vuilinzameling in de stad. Het afschaffen van het gratis ophalen van het grofvuil moet die besparing opleveren. Toen de raadsleden enkele maanden later de prijs daarvoor hoorden, was de schrik groot. Wethouder Huijsmans bleek tijdens de commissievergadering onverzettelijk. In haar ogen is deze heffing de gemakkelijkste manier om de bezuiniging te kunnen behalen. Allerlei creatieve alternatieven wuifde ze weg als te ingewikkeld of onhaalbaar. Pas met het aannemen van een amendement, nota bene van onder andere haar eigen partij, kon de raad haar bijsturen: grofvuil ophalen blijft gratis, ook de komende jaren.

Oplossing voor vuilverbranding

Huisvuil ophalen is één ding. Avalex doet dat voor de gemeente Delft en nog 5 andere gemeenten. Het definitief wegwerken is een andere zaak. Eind dit jaar verloopt het contract dat Avalex met een vuilverbrander heeft. Dus moest men op zoek naar een nieuwe oplossing. Avalex schakelde daarvoor al eind 2019 een onafhankelijk bureau in om onderzoek te doen naar het meest aantrekkelijke contract. Tegen het eind van afgelopen zomer concludeerde het bureau K+V dat deelname aan een door 38 gemeenten en een reeks waterschappen opgezet bedrijf de beste oplossing was. Beter dan aanbesteden bij private ondernemingen.

Zo’n deelname aan een publiek bedrijf, een zogenaamde inbesteding, is een complexe aangelegenheid. En blijkens de discussies in de commissie en de raad ook een politiek geladen kwestie. Er zijn partijen die niet veel zien in publieke bedrijven. Voor hen is de markt met private bedrijven de heilige graal. Deze partijen keken uiterst wantrouwend naar de resultaten, in twee rapporten, van het adviesbureau K+V. Ook de uiterst heldere uitleg van wethouder Stephan Brandligt kon hen blijkbaar niet van hun argwaan afhelpen.

Publiek bedrijf als werkbaar alternatief

Voor de PvdA is het natuurlijk geen taboe om met een publiek bedrijf in zee te gaan. De vraag of je als klant in het contactenbestand van een privaat bedrijf wil zitten of als aandeelhouder aan de directietafel, is voor de partij gemakkelijk te beantwoorden. Het enige zorgpunt is de complexe structuur van deze inbesteding. Avalex is voor Delft al een zogenaamde verbonden partij en nu gaat Avalex weer een verband aan met de vuilverwerker HVC als een tweedegraads verbonden partij. Graag ziet de fractie voldoende controle hierop, ook vanuit de raad.

Het wantrouwen bij de oppositie groeide omdat allerlei private vuilverbranders uit eigen belang brandbrieven schreven naar aanleiding van de keuze bij HVC aandelen te kopen. Via enkele moties probeerde de oppositie het college daarom op andere gedachten te brengen. Geen ervan haalde de eindstreep. Wel een die vroeg om nog vóór het besluit bij Avalex alle argumenten nog eens op een rij te krijgen en een andere die vroeg om een accountantsonderzoek naar de vraag of het budgetrecht van de raad niet is geschonden. De instemming met de inbesteding is namelijk geen raadsbesluit. De raad mocht alleen wensen en bedenkingen uiten. Met die laatste motie ging de PvdA-fractie niet mee. De motie ademde wantrouwen tegen de handelswijze van de wethouder, die zich keurig aan de in Delft geldende regels heeft gehouden. Om tegen een van tevoren bekende uitslag weer zoveel onderzoeksgeld aan te smijten, leek de fractie een slechte zaak.

Als enige fractie overigens.

JanGeert van der Post